Αποκαλύφθηκε η προέλευση του Ανταρκτικού πάγου

Κάτω από το λευκό, απόλυτα επίπεδο τοπίο της Ανατολικής Ανταρκτικής, βουνά ύψους δυόμισι χιλιομέτρων κρύβονται κάτω από τον πάγο. Η Οροσειρά Γκαμπούρτσεβ, θαμμένη σε βάθος εκατοντάδων έως χιλιάδων μέτρων, έμοιαζε πριν από 14 εκατ. χρόνια με τις ευρωπαϊκές Αλπεις...

Βρετανοί και Κινέζοι ερευνητές χρησιμοποίησαν ραντάρ υπεδάφους για να να ανακαλύψουν μια «κλασσική αλπική τοπογραφία», με κοιλάδες αρχαίων ποταμών να διασχίζουν τα διαβρωμένα όρη. «Το τοπίο έχει πιθανότητα διατηρηθεί κάτω από το κάλυμμα πάγου εδώ και περίπου 14 εκατομμύρια χρόνια» γράφουν στο περιοδικό Nature.

Η οροσειρά παίρνει το όνομα του Γκριγκόρι Γκαμπούρτσεφ, ο οποίος γτο 1958 ανακάλυψε βουνοκορφές που προεξέχουν από τον πάγο.Αν και τα ανταρκτικά βουνά ήταν γνωστά, η τοπογραφία τους παραμένει εν πολλοίς άγνωστη μέχρι σήμερα.

Στη διάρκεια δύο αποστολών, την περίοδο 2004-2005 και 2007-2008, κινεζική αποστολή ανέβηκε στο Θόλο Α, μια περιοχή σε υψόμετρο 4.093 μέτρων και μέση ετήσια θερμοκρασία -58,4 βαθμούς Κελσίου. Τα ραντάρ εξέτασαν μια τετράγωνη επιφάνεια με πλευρά μήκους 30 χλμ. αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Η οροσειρά κρύβεται σε βάθος 1.649 έως 3.135 μέτρων, έδειξαν οι μετρήσεις.

Τα ψηλά βουνά του Γκαμπούρτσεφ ήταν πιθανώς το πρώτο μέρος πάνω στη Γη όπου άρχισαν να εμφανίζονται παγετώνες, εκτιμούν οι επιστήμονες, βασισμένοι σε μετρήσεις των ραδιοϊσοτόπων βαθιά μέσα στον πάγο.

Η Ανταρκτική άρχισε να ψύχεται όταν αποσπάστηκε από τη Νότιο Αμερική και την Αφρική και κινήθηκε προς το Νότο. Η θερμοκρασία άρχισε να πέφτει σε όλη τη Γη την περίοδο του Ηώκαινου, πριν από 52 έως 34 εκατ. χρόνια. Ακολούθησαν δύο περίοδοι περαιτέρω ψύξης, λόγω μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, το αντίθετο από ό,τι συμβαίνει σήμερα με την παγκόσμια θέρμανση.

Αλλαγές στην τροχιά της Γης και την εμφάνιση του ψυχρού θαλάσσιου ρεύματος που περικυκλώνει την Ανταρκτική συνέχισαν τη διαδικασία της κατάψυξης μέχρι την αρχή του Ολιγόκαινου, πριν από περίπου 34 εκατ. χρόνια, οπότε άρχισαν να εμφανίζονται οι πρώτοι παγετώνες.

Τότε, η μέση θερμοκρασία στην Οροσειρά Γκαμπούρτσεφ πρέπει να ήταν γύρω στους 3 βαθμούς Κελσίου, εκτιμούν οι ερευνητές.

Το τοπίο έγινε οριστικά κατάλευκο και άρχισε να θάβεται κάτω από τον πάγο σε ένα δεύτερο γύρο ψύξης πριν από 14 εκατ. χρόνια, όταν η θερμοκρασία έπεσε κατά 6 έως 8 βαθμούς Κελσίου.

Ο πάγος που συσσωρεύτηκε στα βουνά σχημάτισε γιγάντιους παγετώνες που κύλησαν μέχρι τον ωκεανό. Σύμφωνα μάλιστα με προηγούμενες έρευνες, ολόκληρο το κάλυμμα πάγου της Ανατολικής Ανταρκτικής σχηματίστηκε από τους πάγους της Οροσειράς Γκαμπούρτσεφ.